Revolutie op het gebied van anticonceptie: een mannenpil die sperma tijdelijk verdooft

Voorbehoedsmiddelen worden al decennia gebruikt, de pil en de condoom zijn hiervan de meest bekende vormen. In het geval van mannen beperken deze middelen zich slechts tot condooms en vasectomie (sterilisatie), maar dat was het wel. Daar lijkt verandering in te komen door een revolutionaire ontdekking die door onderzoekers onlangs is gepubliceerd. De ‘mannenpil’ zou zomaar een nieuwe vorm van anticonceptie kunnen worden.

Voorbehoedsmiddelen voor mannen

Anticonceptie en voorbehoedsmiddelen liggen uiteraard in elkaars verlengde. Mannen kunnen een condoom gebruiken om hun sperma op te vangen zodat de vrouw in het verhaal weinig (tot geen) kans heeft om zwanger te worden. Daarnaast kan een man zich laten steriliseren (vasectomie), daarbij worden bij uit beide zaadleiders een stukje van een paar centimeter verwijderd. Hierdoor kunnen de zaadcellen niet meer via de zaadleiders in het zaadvocht (sperma) terechtkomen.

Op deze manier wordt het vrijwel onmogelijk dat een vrouw zwanger raakt als de man in een vrouw klaarkomt. Dit zijn echter in het geval van de man de enige twee opties die er mogelijk zijn als het gaat om voorbehoedsmiddelen. De vraag naar meer voorbehoedsmiddelen voor een man wordt al langer gevraagd, maar daar is nooit een oplossing voor gevonden. Daar lijkt verandering in te komen door het recente onderzoek van een aantal onderzoekers, die met gepaste trots de werking van ‘de mannenpil’ bekend hebben gemaakt.

Onderzoek naar anticonceptie voor mannen

Er wordt al langer onderzoek gedaan naar anticonceptie voor mannen, maar makkelijk is dat niet. In het geval van vrouwen zijn er al jaren meer mogelijkheden met betrekking tot dit onderwerp. De pil voor vrouwen is de meest bekende en gangbare vorm van anticonceptie, evenals het spiraaltje, en uiteraard de morning after pil. De prikpil is ook al lang bewezen als een effectieve vorm van anticonceptie. In het geval van mannen bleef het bij voorbehoedsmiddelen, zoals het condoom, dat veruit nog steeds het meest populair is.

Condooms worden ook al jaren verder ontwikkeld, en er zijn op dit moment vele vormen, maten (en smaken) verkrijgbaar. We hebben een aantal verkrijgbare opties hieronder op een rijtje gezet. Maar dan hebben we het over een voorbehoedsmiddel. Anticonceptie voor mannen is al tientallen jaren een breinbreker voor wetenschappers, maar er lijkt er nu dus op dat er een mannenpil ophanden is, althans, als we de berichtgevingen in de media moeten geloven. Maar waarom is het moeilijker om een mannenpil te ontwikkelen dan een anticonceptiepil voor vrouwen?

Goedgekeurde anticonceptiepillen voor mannen

Er wordt al tientallen jaren onderzoek gedaan naar een effectief anticonceptiemiddel voor mannen. Vrouwen zitten te springen om dit middel, omdat het voor een vrouw niet altijd even makkelijk (of comfortabel) is om de pil te slikken. Het effect op het lichaam kan voor sommige dames als ongemakkelijk worden ervaren, dus zou het een uitkomst zijn als de man de anticonceptie soms ‘zou overnemen’. Maar er zitten kanttekeningen aan de ontwikkeling van een dergelijk product.

Mannen denken makkelijker omdat ze de eventuele gevolgen van een zwangerschap niet hoeven te ondervinden als ze verzuimen om anticonceptie te nemen, dit geestelijke aspect zorgt ervoor dat ze het wel makkelijk vinden als een vrouw ervoor zorgt dat ze niet zwanger raakt. Op wetenschappelijk gebied zijn er ook drempels. Een anticonceptiemiddel voor mannen mag minder bijwerkingen hebben omdat ze ‘het nu eenmaal niet gewend zijn’ en dus sneller zullen stoppen met het nemen van een dergelijk middel.

Maar hoe werkt de mannenpil?

Onderzoekers zijn erin geslaagd om een middel te ontwikkelen dat de vruchtbaarheid bij mannelijke muizen snel en tijdelijk verminderde. Dat wil zeggen dat dit eventueel ook toegepast kan worden bij mensen. Er gaan uiteraard meerdere testen komen voordat de pil daadwerkelijk op de markt komt, dus we zijn er nog niet, maar de wetenschappers spreken wel over een ‘game changer’ op het gebied van anticonceptie.

Het medicijn (de mannenpil) remt een bepaald enzym af dat essentieel is voor de beweeglijkheid van sperma. Als we het op een simpele manier omschrijven wil dit zeggen dat de mannenpil ervoor zorgt dat de zaadcellen in sperma voor een bepaalde tijd ‘verlamd raken’, en dus niet kunnen zwemmen naar hun bestemming. Als de pil wordt ingenomen dan kunnen spermacellen een paar uur niet bewegen, dus kan een man in die tijd rustig ejaculeren zonder dat er actieve spermacellen zijn die hun ding doen. We hebben hieronder een filmpje geplaatst waarop het duidelijk is te zien.

Onderzoek op muizen

Het onderzoek werd gedaan op mannelijke muizen. De uitslagen van de experimenten zijn veelbelovend. Een enkele dosis van het middel dat in de mannenpil zou moeten worden gestopt zorgden bij de muizen voor een effectiviteit van 100 procent. De spermacellen van deze muizen werden pas na drie uur weer enigszins actief, na 24 uur waren deze cellen allemaal weer actief. Als de onderzoekers afgaan op deze resultaten is het dus in theorie mogelijk dat een mens (man) een paar uur lang zijn spermacellen kan verlammen met dit middel, zonder blijvende bijwerkingen.

Toen het middel bij de muizen was uitgewerkt vertoonden de mannetjesmuizen normaal paringsgedrag, en werden vrouwtjesmuizen gewoon weer zwanger. Het medicijn werd zes weken lang toegediend, en er werden geen negatieve effecten geconstateerd. Het middel wordt uiteraard nog verder getest en ontwikkeld, maar het resultaat biedt hoop voor mannen die hun vrouw willen ontlasten van de ‘plicht’ om anticonceptie te nemen om zwangerschap te voorkomen.

De mannenpil werkt al binnen een half uur

We beschreven hierboven al de resultaten, en het feit dat het werkzame middel in de pil al binnen een half uur resultaat biedt. Als het product eenmaal op de markt is dan hoeven mannen het alleen maar te slikken als ze op het punt staan om seks te hebben. Ze kunnen in feite dus dagelijks zelf beslissen of ze vruchtbaar willen zijn, of niet. De bevindingen van dit onderzoek zijn gepubliceerd in vakblad Nature Communications.

Nu deze proeven succesvol zijn zal de ontwikkeling van de mannenpil een volgende fase in gaan. Het zou een revolutie zijn op het gebied van anticonceptie, al zullen sommige mensen het liever houden bij de oude en vertrouwde manier van voorbehoedsmiddelen en anticonceptie. Feit is wel dat de wetenschap ook op het gebied van seks zeker niet stil zit, dus misschien kunnen we binnenkort wel naar de huisarts of de apotheek om te vragen naar de mannenpil, en wordt deze vorm van anticonceptie net zo gangbaar als elke andere vorm van anticonceptie.